جایزههای تحصیلی در قالب چهار جایزه؛ آموزش، پژوهش، فناوری و فرهنگ به مستعدان برتر دانشگاهها اعطا میشود اما در این بین نقش جایزه فناوری به مراتب بایستی جدیتر و پراهمیتتر نسبت به دیگر جایزهها درنظر گرفته شود خاصه در زمانی که کشور به سمت ایجاد اکوسیستم کارآفرینی با ظهور دانشگاههای نسلسوم در حرکت است.
از جمله عوامل مؤثر در ارتقاء توسعۀ کارآفريني، آموزش آن در دانشگاهها است. دانشگاهها به عنوان متولي اصلي پـرورش نيـروي متخـصص جامعه، نقش کليدي و تعيينکننده در توسعه کـارآفريني در كـشور دارنـد. از ايـنرو، يکي از مهمترين و جديدترين مأموريـتهـاي کليـدي دانـشگاههـا، توسـعه و پـرورش کارآفرينان بالقوه است. دانشگاه به دلیل داشتن ویژگیهای پایه مانند سرمایه انسانی در قالب دانشجو و اعضای هیئت علمی، محل مناسبی برای نوآوری مبتنی بر دانش است ازاین رو دانشگاه به عنوان مهم ترین مرجع تولید و اشاعه دانش جدید میتواند کارآفرینی کند.
براساس اولویتهای موجود کشور و بر مبنای توان و تخصص نخبگان باید بستر مناسب برای ایفای نقش مستعدانبرتر در جامعه فراهم شود. در حال حاضر که کشور با موضوع و چالشی به نام اشتغال دانشآموختگان مواجه است باید زمینه را برای فعالیت نخبگان توانمند در حوزه کارآفرینی فراهم کرد.
عدمارائه آموزشهای لازم به دانشجویان و همچنین تأکید اساتید دانشگاه بر مباحث نظری سبب غفلت از مهارتافزایی و ارتقاء توان عملیاتی دانشجویان شده است بهطوریکه دانشجویان توان بسیار کمی در عرصه اشتغال و کسب وکار دارند. از سوی دیگر فضای دانشگاهی بهگونهای است که دانشجویان با ادبیات کارآفرینی بیگانهاند و اشتغال را صرفاً در استخدام خلاصه میکنند.
امروزه دانشگاه ظرفیت پذیرش نیروی جدید ندارد و استخدام در دولت نیز بسیار محدود است. این محدودیتها زیانهای بسیاری دارد اما جنبه مثبت هم دارند. وجود همین محدودیت، دانشآموخته دانشگاهی را وادار به ایدهپردازی، خلاقیتپروری و ورود به عرصه کارآفرینی میکند. در چنین شرایطی باید دانشگاه به بهترین شکل مسیر را برای فعالیت این افراد تسهیل کرده و آنان را بهخوبی هدایت کند. در این بین تشکیل هستههای فناوری و کارآفرینی و گروههای تحقیقاتی متشکل از دانشجویان و اساتید مجرب در عرصه عملیاتی نیز میتواند تسریعکننده روند باشد.
به لحاظ اهمیت و نقش کارآفرینی و کارآفرینان در روند توسعه کشور در شرایط کنونی، دانشگاههای کشور با توجه به نیازها و امکانات خود بایستی برنامههای آموزشی و پژوهشی ویژه و متنوعی برای آموزش و تربیت کارآفرینان به اجرا بگذارند. به عبارت دیگر همچنان که اقتصاد کشور، قوانین و مقررات و نیازهای بازارکار، دگرگونی و تحول مییابند، نظامهای آموزش عالی نیز باید در تلاش باشند تغییراتی در برنامههای خود ایجاد کنند و با توسعه اقتصادی بازارکار هماهنگ شوند، زیرا هدف از اجرای طرح کارآفرینی در دانشگاهها، پرورش دانشجویانی است که بتوانند پس از دانشآموختگی شغل تازهای همراه با نوآوری و ابتکار ایجاد کنند و بنیاد ملی نخبگان باید در قالب جایزههای تحصیلی و جایزه فناوری در تحقق کارآفرینی گام بردارد.
اعتقاد بر این است که برای کارآفرینی باید نظام آموزشی ما به سمت توانمندی دانشجویان مستعد از طریق جایزههای تحصیلی و خاصه جایزه فناوری برود. اگر میخواهیم بحث کارآفرینی را در کشور جدی بگیریم باید از نظام آموزشی شروع کنیم که افرادی که فارغ التحصیل میشوند ویژگیهای کارآفرین را داشته باشند.
پيشنهادهای اجرايي و راهکارهای رفع موانع آموزش کارآفرینی در دانشگاهها :
۱ - اعمال سیاستهای تشویقی
ترغیب و تشویق مديران و سياستگذاران دانشگاهها براي ايجـاد زمينـه آمـوزش كـارآفريني؛ يكـي از راهكارهاي علمي در اين زمينه، آموزش نقش و اهميت كارآفريني سياسـتگذاران از جمله هيأتامنا، شوراهاي آموزشي و پژوهشي دانشگاهها است. در صورتيكه سياستگذاران دانشگاه، ضرورت آموزشهاي كـارآفريني را درك کنند؛ حمايت گستردهاي از آنان به عمل ميآید. از طـرف ديگـر اصـلاح آئـيننامـههـاي دانشگاهي موجود و تـدوين مقـررات آموزشـي مـشوق كـارآفريني، سـبب افـزايش گرايش به آموزش كارآفريني در سطح دانشگاه ها مي شود.
۲ - ارايه آموزشهاي كارآفريني براي اعضاي هيأت علمي جديد
در اين برنامـه هـا بـا دعـوت از اسـاتيد بـا تجربـه در زمينـه كارآفريني، از اعضاي هيأت علمي کم سابقه تر به منظور شركت در اين دورهها ثبتنام بعمل میآید. اعـضاي هيأت علمي جديد، در صورت تأثير دورههاي آموزشـي مزبـور بـر ترفيـع آنها، از اين دوره ها استقبال خواهند کرد.
۳ - گذراندن دوره های کارآفرینی در دانشگاه ها برای کلیه دانشجویان مشمول جایزه های تحصیلی جهت بهرهمندی از جایزه فناوری
همه دانشجويان كارشناسي، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی موظف شوند دروس اختياري طي سال هاي مشمولیت، مـرتبط بـا دورههـاي برگـزار شـده از سـوي دانشگاه انتخاب کنند.