غلامعلی فرجادی معتقد است، استارت‌آپ‌ها فرصت‌های جدیدی برای تحصیلکردهها و نخبگان کشور هستند تا آنان با استفاده از توانایی علمی خود و خلاقیت ذاتیشان، فرصت‌های فعالیت در اقتصاد ایران را رصد کنند و بتوانند با توجه به خلاءهایی که در بخش خدمات وجود دارد، با کمترین سرمایه‌گذاری در این زمینه به فعالیت بپردازند و خیلی زود رشد کنند.
اقدامات زیربنایی دولت در خصوص افزایش پهنای باند و سیاست‌گذاری‌هایی نظیر گسترش اینترنت پرسرعت و جلوگیری از فیلتر شدن شبکه‌های اجتماعی سبب شده تا فرصت‌های شغلی زیادی در فضای مجازی کشور رونق گیرد و از بالا رفتن نرخ بیکاری جلوگیری شود. به باور برخی از اقتصاددانان، دولت یازدهم با سیاست‌گذاری‌های کلان و موفق توانسته اقتصاد را به مسیر توسعه بازگرداند و زمینه را برای حضور بخش خصوصی در فعالیت‌های اقتصادی به صورت شفاف به وجود آورد. غلامعلی فرجادی، عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی مدیریت و برنامه‌ریزی، بر این باور است که حکمرانی خوب، به‌رغم تمام مشکلات، باعث به وجود آمدن فرصت‌های جدید شغلی شده است که در سیاست‌گذاری‌ها پیش‌بینی شده بود تا رشد استارت‌آپ‌ها در ایران بتواند به این اندازه به رقابتی شدن بخش‌هایی از بازار کمک و فرهنگ خرید مردم را عوض کند.
او، مزیت اقتصاد ایران را در رشد بخش خدمات می‌داند و معتقد است با توجه به خلاء بزرگی که کشور در این بخش دارد، استارت‌آپ‌ها توانسته‌اند با سرعت بالایی تشکیل شوند و رشد پیدا کنند.
سیاست‌گذاری مناسب در زمینه اینترنت و فرصت تلقی شدن آن باعث شده تا استارت‌آپ‌ها در ایران رشد بسیاری سریعی داشته باشند. به نظر شما سیاست‌گذاران چه اقدامی باید انجام دهند که حیات کسب و کارهای نوپا ادامه یابد و حرکت رو به رشد آنان متوقف نشود؟
سیاست‌گذاری‌های نامناسب در حوزه اشتغال از طریق ایجاد پروژه‌های دولتی و تزریق وام به جامعه تحت عناوین مختلف طی سال‌های گذشته نتوانسته آن‌گونه که باید تغییری در اشتغال کشور به وجود آورد. در حالی‌که یک سیاست‌گذاری مناسب یا حکمرانی خوب در بخش اینترنت و شبکه‌های اجتماعی سبب شده تا فرصت‌های زیاد شغلی در بخش خدمات به وجود آید. استارت‌آپ‌ها فرصت‌های جدیدی برای تحصیل‌کردگان و نخبگان کشور هستند تا آنان با استفاده از توانایی علمی خود و خلاقیت ذاتیشان، فرصت‌های فعالیت در اقتصاد ایران را رصد کنند و بتوانند با توجه به خلاءهایی که در بخش خدمات وجود دارد، با کمترین سرمایه‌گذاری در این زمینه به فعالیت بپردازند و خیلی زود رشد کنند. به نظر می‌رسد که دولت در شرایط کنونی که با کمبود منابع روبه‌رو است و قصد دارد امور اقتصادی کشور را به دست بخش خصوصی بسپارد، از فرصتی که استارت‌آپ‌ها در فضای مجازی به وجود آورده‌اند، استفاده کند و با برطرف کردن موانع کسب و کار آن‌ها و نوسازی یا ایجاد زیر‌ساخت‌ها، به گسترش این دست از فعالیت‌ها بپردازد. اگر توجه کنید فقط با افزایش نه‌چندان زیاد پهنای باند (نسبت به کشورهای پیشرفته) و بالا رفتن سرعت اینترنت نسبت به سال‌های گذشته، دولت توانسته فضایی را در اشتغال‌زایی به وجود آورد که شاید خود او هم نمی‌توانست پیش‌بینی کند که عده‌ای از جوانان خلاق و هوشمند پا در بازار خدمات بگذارند و بتوانند در این بخش به فعالیت بپردازند. در این میان لازم است دولت حتی‌الامکان به تسهیل این نوع کسب و کارها و گسترش آن‌ها در کل کشور کمک کند و اجازه دهد بازار و جامعه اقتصادی کشور درباره این نوع کسب و کارها تصمیم بگیرند، نه این‌که با دخالت‌های خود در حوزه‌های مختلف از قبیل مجوزها و قیمت‌گذاری‌ها، راه توسعه استارت‌آپ‌ها را ببندد و موانعی برای رشد آنان به وجود آورد.
با توجه به خلائی که در بخش خدمات وجود دارد، فکر می‌کنید چه فرصت‌های شغلی در این بخش نهفته است و سیاست‌گذار بهتر است به سراغ آن برود؟
سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات در اقتصادهای دنیا اجزای رشد اقتصادی را تشکیل می‌دهند. در ایران با توجه به تکه‌تکه شدن زمین‌های کشاورزی، کمبود آب و مکانیزه نبودن سیستم آبیاری، بخش کشاورزی صرفه اقتصادی زیادی ندارد و نیازمند به وجود آمدن زیرساخت‌هایی است که سرمایه‌گذاری بالایی را می‌طلبد. در بخش تولید هم فناوری و سرمایه حرف اول را می‌زنند که با توجه به شرایط کنونی اقتصاد ایران به‌راحتی نمی‌توان زمینه سرمایه‌گذاری در صنعت را فراهم کرد و به توسعه تکنولوژی پرداخت. در این میان فقط بخش خدمات است که با سرمایه کم می‌تواند ارزش افزوده بالایی ایجاد کند و به اشتغال‌آفرینی در کمترین زمان ممکن بپردازد. راز موفقیت استارت‌آپ‌ها هم این است که آنان در زمینه ارائه خدمات به فعالیت می‌پردازند و با چند دستگاه کامپیوتر و بهره بردن از فضای مجازی خدماتی را ارائه می‌دهند که تاکنون در کشور وجود نداشته است. طبیعتا استفاده از این خدمات برای مردم هم جذاب است و هم می‌تواند سودآور باشد. آن‌ها در کمترین زمان می‌توانند طی هر لحظه از شبانه‌روز پشت سیستم خود بنشینند یا از طریق موبایل‌هایشان به برخی از نیازهای روزمره‌شان پاسخ گویند. طبیعتا استارت‌آپ‌ها در فضایی رشد پیدا کرده‌اند که خدمات با خلاءهای زیادی در ایران مواجه است. به همین خاطر است که حضور آن‌ها بسیار پررنگ دیده می‌شود و قادرند با تاسیس برخی شرکت‌ها خیلی زود پر و بال بگیرند و به سودآوری برسند. در حقیقت کسب و کارهای نوپا سبب شده تا نظام سنتی ارائه خدمات از خواب چند صد ساله خود بیدار شود و خود را در برابر رقیبی بسیار قوی و منحصر به‌فرد ببیند که شاید قادر به رقابت با آن‌ها نباشد
با توجه به ثبت نرخ بیکاری 11 درصدی در کشور، فعالیت استارت‌آپ‌ها تا چه اندازه می‌تواند به کاهش نرخ بیکاری منجر شود؟
براساس آنچه که مرکز آمار ایران اعلام کرده، نرخ بیکاری 11 درصد است و با توجه به این‌که 25 میلیون نفر از جمعیت کشور جزو جمعیت فعال هستند، می‌توان گفت که حدود 3 میلیون نفر بیکار وجود دارد. در این میان نکته مهم این‌جاست که جنس بیکاران فرق کرده و هم اکنون در شرایطی به سر می‌بریم که بسیاری از جمعیت بیکار ما را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل می‌دهند. این رقم ممکن است تا 6 میلیون نفر هم افزایش یابد، چراکه به همین میزان دانشجو در مقاطع مختلف به تحصیل مشغولند و اگر فرصتی برای اشتغال‌زایی آن‌ها فراهم نشود، آنان نیز پس از فراغت از تحصیل نمی‌توانند به کار مشغول شوند. از طرفی دولت منابع زیادی در اختیار ندارد که به توسعه طرح‌های عمرانی بپردازد و با توجه به محدودیت منابع بر آن است که به صورت قطره‌چکانی به تخصیص اعتبارات بپردازد و در این زمینه دستش خالی باشد. از سویی دیگر با توجه به سرعت ورود تکنولوژی‌های نوین در صنایع، نیروی کار زیادی لازم نبوده و در حقیقت بخش تولید کشور کارگر‌بر نیست. به همین خاطر تنها بخش خدمات است که می‌تواند با سرمایه کم تعداد زیادی از افراد را به خود مشغول کند. این بخش معمولا مورد توجه افراد تحصیلکرده است و آن‌ها راحت‌تر می‌توانند شغل مورد نظر خود را پیدا کنند. از این رو با توجه به کمبود منابع در کشور و کم‌توان شدن دولت در ایجاد اشتغال، سیاست‌گذار بهتر است در هر جا که می‌بیند فرصتی برای اشتغال به وجود آمده، از آن حمایت و به عنوان فرصت از آن استفاده کند. در این میان نقش استارت‌آپ‌ها در اقتصاد ایران پررنگ شده و سیاست‌گذاران اقتصادی کشور سعی دارند با توجه به اشتغالی که آن‌ها ایجاد کرده‌اند و خدماتی که ارائه می‌دهند، از کسب و کارهای نوپا در کشور حمایت و صیانت به عمل آورند.
آینده استارت‌آپ‌ها را در ایران چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به نظر من استارت‌آپ‌ها در ایران آینده روشنی دارند، چون پایه فعالیت آن‌ها ارائه خدمات است. کشور ما تشنه خدمات است و در این زمینه جای کار زیادی دارد. استارت‌آپ‌ها با حضور خود در بخش‌های مختلف خدمات سعی کرده‌اند به بخشی از نیاز شهروندان کلانشهرها پاسخ گویند. به نظر من با همه‌گیر شدن استارت‌آپ‌ها به‌زودی می‌توان نقش آنان را در ایجاد بازارهای رقابتی پررنگ‌تر دید و به عنوان یک پدیده یا ابزار مناسب در سرعت بخشیدن به رقابتی کردن بازار کشور و شفاف شدن معاملات، به نقش‌آفرینی بیشتری بپردازند.