سالی که گذشت، سالی پر از اقدامات کارساز و البته نوین در اجرای سیاست‌های علم، نوآوری و فناوری در کشور بود و در این مسیر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در محور تجاری‌سازی فناوری و نوآوری در چندین بخش اصلی و تأثیرگذار، ورود پیداکرده است، که در گزارش تهیه‌شده به بخشی از مهم‌ترین آن‌ها پرداختیم.
در محور تجاری‌سازی فناوری و نوآوری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در بخش‌های مهم و تأثیرگذاری همچون؛ بازار سازی برای محصولات دانش‌بنیان از طریق برگزاری نمایشگاه، راه‌اندازی کانون صنعت و بازار، اجرای برنامه ملی نوآوری و حمایت از راه‌اندازی مراکز نوآوری دانشگاهی و پژوهشی، همچنین مراکز نوآوری خصوصی با حمایت از شکل‌گیری شرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاهی و درنهایت حمایت از تجاری‌سازی طرح‌های فناورانه ورود پیداکرده است.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با اعتقاد به پویایی به‌عنوان سازمانی چابک، در پاسخ به نیاز روز تحولات کشور، ساختار را موردبازنگری قرارداد.
معاونت نوآوری تجاری‌سازی در ساختار جدید، اداره کل تجاری‌سازی فناوری را با تاکید بر نوآوری و حمایت از شکل‌گیری و تقویت کسب‌وکارهای نوین، برای مواجه‌شدن به تحولات اقتصاد نوین، به‌عنوان اداره کل نوآوری و کسب‌وکارهای نوین بازآفرینی کرد.
آنچه مسلم است پاسخگویی به نیازهای روز دنیا با ساختار و تفکر سنتی امکان‌پذیر نیست، در عصر ارتباطات و فراتر از آن دانش، رشد روزافزون ساختار جدید و کسب‌وکارها را نمی‌توان نادیده گرفت.
ازاین‌رو مهم‌ترین تحولات اتفاق افتاده در سال گذشته تغییر مأموریت و به‌تبع آن تغییر نام اداره کل تجاری‌سازی فناوری به " نوآوری و کسب‌وکارهای نوین" بود، که با همین دیدگاه حمایت از کسب‌وکارهای نوپا، نوظهور و نوین در سال گذشته پایه‌ریزی و آغاز شد، به این معنا که در کنار تمام اقداماتی که تاکنون در مسیر تسهیل و بهبود تجاری‌سازی طرح‌های فناورانه صورت گرفته است، کسب‌وکارهای نوین نیز مدنظر قرارگرفته شد.
با دیدگاه جدید، "تاکید بر کسب‌وکارهای نوین"، معاونت نوآوری و تجاری‌سازی در حال حاضر به‌شدت دنبال‌رو مدل‌های کسب‌وکارهای نوین و تأثیرگذاری آن‌ها در بازار است، تا بتواند از طریق مراکز نوآوری، علیرغم حمایت از کسب‌وکارهای نوپا و تأثیرگذار، کشور را به‌طور مؤثر بر زیست‌بوم نوآوری و کارآفرینی کشور وارد کند و در این رابطه طبیعتاً تعاملاتی نیز با دفتر تأمین مالی و سرمایه‌گذاری معاونت علمی و همچنین معاونت سیاست‌گذاری و توسعه برقرار شد، تا بستر لازم برای حمایت از کسب‌وکارهای نوین در دولت و مجلس فراهم شود.
تسهیلات حمایت از تجاری‌سازی طرح‌های فناورانه
به‌عنوان یک مأموریت کلیدی در مسیر حمایت از طرح‌های فناورانه،س از ابتدای سال 93 تاکنون از میان چهار صدو چهل شرکت متقاضی برای دریافت تسهیلات تجاری‌سازی بالغ‌بر سیصد هشتاد شرکت توانسته‌اند، پس از ارزیابی‌های صورت گرفته در کمیته داوری، موفق به اخذ تسهیلات شوند. چراکه یکی از اهداف حمایت طرح‌های فناورانه، کمک به شرکت‌هایی است که قابلیت دانش‌بنیانی دارند.
به‌عنوان یک عملکرد مناسب نکته قابل‌توجه این است که بالغ‌بر 5 درصد از شرکت‌هایی که موفق به اخذ تسهیلات شده‌اند، امروز در زمره شرکت‌های دانش‌بنیان به شمار می‌روند.
در راستای حمایت از تجاری‌سازی طرح‌های فناورانه، در شرکت‌های تأییدشده نزدیک به هشت هزار نفر نیروی انسانی متخصص با تحصیلات عالی مشغول به کارند.
جایزه تجاری‌سازی
در بخش جایزه تجاری‌سازی معاونت نوآوری و کسب‌وکارهای نوین، به‌منظور بسترسازی در مسیر تبدیل دانشگاه‌ها به دانشگاه‌های کارآفرین و حمایت از شکل‌گیری شرکت‌های زایش دانشگاهی، معاونت علمی، جایزه تجاری‌سازی را برای دانشگاه‌ها تعریف کرد.
در این مسیر دانشگاه‌هایی می‌توانند از این جایزه بهره‌مند شوند که با تشویق و ترغیب اساتید و دانش جویان، کمک کنند تا در کنار آموزش‌وپرورش دانش جویان، نوآوری حاصل از کسب دانش شکل‌گرفته و جلوه تجاری‌سازی به خود بگیرد.
در این جایزه به ازای بخشی از فروش شرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاهی، دانشگاه تشویق شده و هدیه‌ای بلاعوض تخصیص داده می‌شود تا مدیران دانشگاه ظرفیت بالاتری را برای بسترسازی و توسعه زیرساخت‌ها کسب کنند.
حمایت از تشکیل و ایجاد بالغ‌بر 60 مرکز نوآوری
برنامه حمایت از نوآوری زمانی شکل گرفت، که واژه نوآوری در دانشگاه‌ها واژه‌ای مهجور بود، بنابراین اداره " نوآوری و کسب‌وکارهای نوین" در این بخش با حمایت از مراکز نوآوری تلاش کرد تا نوآوری وارد چرخه نگاه دانشگاه شود.
بازار سازی و حمایت از فروش محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان
معاونت نوآوری و تجاری‌سازی، به‌منظور ممنوعیت ورود کالا در خصوص محصولاتی که امکان تولیدات داخلی در کشور وجود دارد و می‌تواند درصد قابل‌توجه ای از نیاز کشور را تولید کند، عضو کمیته‌هایی به‌منظور تخصیص تعرفه‌های بالا، برای ورود کالاهای خارجی که امکان تولید آن در داخل وجود دارد، شده است. تا بتواند با حضور در این کمیته‌ها از حقوق شرکت‌ها و محصولات دانش‌بنیان که می‌توانند نیاز کشور را مرتفع سازند حمایت کند.
استانداردسازی
برای اولین بار در این خصوص، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با آسیب‌شناسی چالش ورود محصولات دانش‌بنیان به بازار، تفاهم‌نامه‌ای را با اداره استاندارد به‌منظور صدور گواهی COC و COP ( درجه انطباق) امضا کرد. در این بخش با توجه به ضعفی که بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا با آن روبرو بودند، معاونت علمی وارد مذاکراتی با اداره استاندارد به‌منظور ایجاد بازار محکم و پایدار برای رشد شرکت‌های دانش‌بنیان شد و در این راستا تفاهم‌نامه‌ای به‌منظور دور گواهی درجه انطباق منعقد شد، تا شرکت‌های نوپایی که نمی‌توانستند به تأیید کیفی برسند به تأیید اداره استاندارد برسند.
افزایش تعرفه واردات کالاهایی متناسب با ظرفیت ساختار داخل
یکی از مصادیق حمایت، بازار سازی و حمایت از تضمین فروش محصولات است که در این راستا معاونت علمی علاوه بر برگزاری نمایشگاه و تضمین فروش محصولات و پرداخت یارانه، در لایه‌های سیاست‌گذاری معاونت، با عضویت در کمیته‌های تخصصی مربوط به ممنوعیت ورود کالا و افزایش تعرفه واردات کالا به ریاست وزارت صنعت معدن و تجارت، تلاش ویژه‌ای را برای حمایت از محصولات دانش‌بنیان داشته است.