سال‌ها پیش با ایجاد کارخانه‌های صنعتی متعدد در کشور چرخ زندگی تعداد زیادی از کارگران و کارمندان به حرکت در آمد؛ کارخانه‌هایی که هر یک به تولید محصولی جدید روی آورده و در راستای تولید داخلی و قطع کردن دست واردات قدم بر می‌داشتند.
در این بین برخی از این کارخانه‌ها به دلایل اقتصادی و شخصی در میانه کار از راه بازمانده و نتوانستند به فعالیت خود ادامه دهند، کارکنان و کارگران این کارخانه‌ها هر یک به سویی رفته و فضاهای خالی باقی ماندند.
شرکت‌های دانش بنیانی که قطب‌های بزرگ اقتصادی شدند
در همان زمانی که کارخانه‌های صنعتی یکی پس از دیگری متروکه و تعطیل می‌شدند تیم‌های استارت‌آپی و شرکت‌های دانش بنیان پا کرفتند و تبدیل به یکی از قطب‌های بزرگ کشور شدند؛. شرکت‌هایی که در قانون آنها در سال ۹۲ به تصویب رسید و آن زمان تعدادشان حتی به اندازه انگشتان دست هم نمی‌رسید امروز از مرز چهار هزار عدد گذشته‌اند.
به گفته مسئولان، فروش شرکت‌های دانش بنیان و تیم‌های استارت‌آپی از مرز هزاران میلیارد تومان گذشته و برای تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان جویای کار شغل ایجاد شده است.
کارخانه‌های متروکه و زمین‌های بلا استفاده‌ای که از آنها صحبت کردیم اکنون محلی برای رشد فناوران شده است و جوانان استارت آپی را در آغوش خود گرفته‌اند.
با همت جوانان و به کمک معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و پارک علمی و فناوری پردیس کارخانه‌های متروکه جان دوباره‌ای گرفتند و محل استقرار چندین شتاب‌دهنده و استارت‌آپ شد؛ به گفته سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری در کارخانه‌های نوآوری فضایی جهت استقرار بیش از سه هزار جوان فناور به وجود آمده و قرار است هشت شتاب دهنده در کارخانه نوآوری آزادی مستقر شوند و تیم‌های استارت‌آپی و شرکت‌های دانش بنیان ذیل این شتاب دهنده‌ها فعالیت کنند.
کارخانه‌هایی که شعبه دار شدند
اولین کارخانه نوآوری در شهر تهران، دومین در شهر مشهد و سومین آنها قرار است در شهر شیراز افتتاح شود؛ البته چندی پیش در سفر معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری به استان یزد قرار شد کارخانه متروکه قند به کارخانه نوآوری تبدیل شود و از سویی دیگر مسئولان پارک علم و فناوری پردیس هم گفته‌اند که فضای متروکه میدان نوبنیاد را به شعبه دوم کارخانه نوآوری تبدیل می‌کند.
اسماعیل قادری فر رئیس مرکز فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، درباره هدف ایجاد کارخانه‌های نوآوری گفت: برای تحقق دو موضوع مهم و کمک به جوانان کارخانه‌های نوآوری ایجاد شده‌اند.
وی ادامه داد: نخست برای که بتوانیم محیط مناسب کسب و کار را برای دانشجویان و فارغ التحصیلان به راحتی ایجاد کنیم به طوری که آنها بتوانند در نزدیکترین فاصله به محل تحصیل و دانشگاه خود سر کار بروند.
قادری فر با اشاره به کارخانه نوآوری آزادی اظهار کرد: کارخانه نوآوری آزادی در فاصله یک کیلومتری دانشگاه‌شریف قرار دارد و می‌تواند از لحاظ درسی و کسب و کار به دانشجویان کمک کند.
رئیس مرکز فناوری‌های راهبردی با اشاره به دومین هدف مورد نظر گفت: ما می‌خواهیم بدون صرف بودجه‌های عمرانی زیاد کارخانه‌های متروکه را تبدیل به فضای نوآوری کنیم.
وی افزود: کارخانه‌های نوآوری با کمترین هزینه و در کوتاهترین زمان ساخته شده‌اند و میزبان چندین هزار جوان فناوری هستند.
قادری فر تصریح کرد: کارخانه‌های نوآوری می‌توانند به بهبود فضای توسعه کسب و کار و ایجاد اکوسیستم مناسب نوآوری کمک کنند.
اشتغال زایی ۳ هزار نفری برای جوانان
وی افزود: سال ۹۲ که قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و اساسنامه تشکیل پارک‌های علم و فناوری به تصویب درآمد قرار شد که هر یک از شرکت‌های دانش بنیان و استارت آپ‌ها بتوانند بیش از ۱۲۰ خدمت از جمله معافیت گمرکی، معافیت مالیاتی، معافیت‌های بیمه‌ای، معافیت سربازی و بسیاری حمایت دیگر را در راستای رونق تولید و به حرکت در آوردن چرخ‌های اقتصادی شرکت‌های دانش بنیان دریافت کنند.
مهدی عظیمیان مدیر کل توسعه شعب پارک علم و فناوری پردیس با اشاره به کارخانه نوآوری آزادی اظهار کرد: در این کارخانه بازیگران خصوصی حضور دارند و هشت شتاب دهنده در آنجا فعالیت می‌کند.
وی ادامه داد: در حال حاضر چهار شتاب دهنده در پارک مستقر شده‌اند و چهار شتاب دهنده دیگر تا پایان تابستان آغاز به کار می‌کنند.
عظیمیان درباره اشتغال آفرینی در این کارخانه‌ها گفت: با استقرار تیم‌های استارت‌آپی در کارخانه‌های نوآوری می‌توان شاهد اشتغال حدود سه هزار جوان بود، همچنین تا کنون تعداد زیادی از استارت‌آپ‌ها توانسته‌اند در مدت کوتاه چند ماهه محصولات خود را تجاری سازی کنند.
مدیر کل توسعه شعب پارک علم و فناوری پردیس با اشاره به شعبه دوم کارخانه نوآوری بیان کرد: دومین شعبه کارخانه نوآوری پارک پردیس از نیمه دوم تیر ماه کار خود را آغاز می‌کند.
وی ادامه داد: این کارخانه در فضای متروکه میدان نوبنیاد تاسیس شده است و ظرفیت استقرار ۵۰۰ جوان فناور را دارد.
شرکت‌های دانش بنیان شاه کلید رونق اقتصادی
کارخانه‌های نوآوری می‌تواند به بهبود فضای کسب و کار کمکی شایان کنند، زیرا نبود فضای استقرار و راهنمایی از سوی کاربلدان دلیل اصلی شکست استارت آپ‌هاست، اما با وجود شتاب دهنده‌ها تیم‌های استارت آپی نه تنها شکست نمی‌خورند بلکه روز به روز فضای کسب و کارشان رونق پیدا خواهد کرد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی امسال را به نام رونق تولید نام گذاری کردند و از تمام مسئولان خواستند تا به بهبود فضای اشتغال و تولید کشور کمک کنند و باید شاه کلید تحقق رونق تولید را شرکت‌های دانش بنیان و استارت‌آپ‌ها دانست.
به طور قطع فراهم کردن محیط‌های مناسب برای دانشمندان و آن‌هایی که راه پیشرفت کشور را بلد هستند می‌تواند به بهبود هر چه بیشتر فضای اقتصادی کشور منجر شود.